انواع مواد مخدر

مواد مخدر را می توان به روش های مختلفی طبقه بندی کرد. یک روش طبقه بندی بر اساس نحوه تأثیر آنها بر سیستم عصبی است. بر اساس این طبقه بندی، مواد مخدر به چهار دسته اصلی تقسیم می شوند:

مواد افیونی:

​ مواد افیونی موادی هستند که سیستم عصبی را آرام می کنند و درد را تسکین می دهند. نمونه هایی از مواد افیونی عبارتند از:

• تریاک
• هروئین
• کدئین
• مورفین

محرک ها:

​محرک ها موادی هستند که سیستم عصبی را تحریک می کنند و باعث افزایش انرژی، هوشیاری و تمرکز می شوند. نمونه هایی از محرک ها عبارتند از:

• مت آمفتامین
• کوکائین
• افدرین
• ریتالین

مواد روانگردان:

مواد روانگردان موادی هستند که درک و ادراک فرد را تغییر می دهند. نمونه هایی از مواد روانگردان عبارتند از:

• LSD
• قارچ های توهم زا
• ماری جوانا

مواد بی خوابی:

مواد بی خوابی موادی هستند که سیستم عصبی را آرام می کنند و باعث خواب می شوند. نمونه هایی از مواد بی خوابی عبارتند از:

• بنزودیازپین ها
• باربیتورات ها
• کلونازپام
• دیازپام

مواد مخدر را همچنین می توان بر اساس منبع آنها طبقه بندی کرد. بر اساس این طبقه بندی، مواد مخدر به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

مواد مخدر سنتی

مواد مخدر سنتی مواد مخدری هستند که از گیاهان طبیعی تهیه می شوند. این مواد معمولاً اثرات آرام بخش، مسکن یا توهم زا دارند. برخی از مواد مخدر سنتی رایج عبارتند از:

• تریاک : تریاک مایعی غلیظ است که از شیره خشخاش گرفته می شود. این ماده حاوی چندین آلکالوئید مخدر است، از جمله مرفین، کدئین و تبائین. تریاک معمولاً از طریق کشیدن، خوردن یا تزریق مصرف می شود.

• ماری جوانا : ماری جوانا از گیاه شاهدانه گرفته می شود. این ماده حاوی ترکیبی از مواد شیمیایی است، از جمله THC و CBD. THC مسئول اثرات روانگردان ماری جوانا است. ماری جوانا معمولاً از طریق کشیدن، خوردن یا جویدن مصرف می شود.
• حشیش : حشیش رزین خشک شده گیاه شاهدانه است. این ماده حاوی THC بیشتری نسبت به ماری جوانا است. حشیش معمولاً از طریق کشیدن یا خوردن مصرف می شود.
• قارچ های توهم زا : قارچ های توهم زا حاوی ترکیبی از مواد شیمیایی هستند که می توانند باعث توهمات، تغییرات در ادراک و سایر تغییرات روانگردان شوند. قارچ های توهم زا معمولاً از طریق خوردن مصرف می شوند.

مواد مخدر صنعتی

مواد مخدر صنعتی مواد مخدری هستند که در آزمایشگاه ساخته می شوند. این مواد معمولاً اثرات قوی تری نسبت به مواد مخدر سنتی دارند و می توانند عوارض جانبی جدی تری داشته باشند. برخی از مواد مخدر صنعتی رایج عبارتند از:

• مت آمفتامین : مت آمفتامین یک ماده محرک قوی است که می تواند باعث افزایش انرژی، تمرکز و کاهش اشتها شود. مت آمفتامین معمولاً از طریق تزریق، استنشاق یا خوردن مصرف می شود.
• کراک : کراک یک شکل مت آمفتامین است که به صورت بلورهای کوچکی تولید می شود. کراک را می توان از طریق استنشاق یا تزریق مصرف کرد.
• هروئین : هروئین یک ماده مخدر مخدر است که می تواند باعث احساس آرامش، خوشبختی و بی دردکی شود. هروئین معمولاً از طریق تزریق، استنشاق یا خوردن مصرف می شود.
• اکستازی : اکستازی یک ماده محرک و روانگردان است که می تواند باعث افزایش انرژی، احساس خوشبختی و افزایش حس صمیمیت شود. اکستازی معمولاً از طریق بلعیدن یا خوردن مصرف می شود.
• LSD : LSD یک ماده روانگردان است که می تواند باعث توهمات، تغییرات در ادراک و سایر تغییرات روانگردان شود. LSD معمولاً از طریق خوردن مصرف می شود.

برای مشاوره رایگان با مرکز ترک اعتیاد خصوصی تهران،  آوای میعاد رهایی تماس بگیرید.

021-22290484    021-26100813

حال به توضیح دقیق تر انواع مواد مخدر می پردازیم.

مواد مخدر افیونی
مواد مخدر افیونی از گروه مواد مخدری هستند که از گیاهان افیونی به‌دست می‌آیند. این گروه شامل موادی مانند مورفین، کدئین، هروئین و دیگر ترکیبات مشابه است. این مواد به دلیل اثرات آرام‌بخش و دردکاهای خود معروف بوده‌اند و در تاریخ به عنوان داروهای دردآور مصرف می‌شدند. با این حال، استفاده نادرست و سوءاستفاده از این مواد منجر به مشکلات جدی اعتیادزا و بهداشتی شده است.

در زیر، توضیحی در مورد برخی از مواد مخدر افیونی آورده شده است:

1. مورفین (Morphine): یک ترکیب طبیعی افیونی است که از گیاه گل خرفه (Poppy) به‌دست می‌آید. این ماده به عنوان یک دردکاهای قوی و آرام‌بخش استفاده می‌شود. اما مصرف بلندمدت آن می‌تواند به اعتیاد منجر شود.
2. کدئین (Codeine): یک ترکیب افیونی دیگر است که از گیاه گل خرفه به‌دست می‌آید. کدئین نیز برای کاهش درد و درمان سرفه استفاده می‌شود. اما نیاز به مصرف متداول ممکن است به اعتیاد منجر شود.
3. هروئین (Heroin): این مواد مخدر افیونی از مورفین تولید می‌شود و به عنوان یک مواد مخدر خطرناک و غیرقانونی شناخته می‌شود. هروئین به سیستم عصبی مرکزی اثرات مخدری دارد و مصرف آن با خطرات جدی اعتیاد، سلامتی و حتی مرگ همراه است.

استفاده نادرست از مواد مخدر افیونی می‌تواند منجر به اعتیاد فیزیکی و روانی، مشکلات روانی، اختلالات جسمی، و بهداشتی منجر شود. افرادی که با این نوع مواد مخدر سروکار دارند، بهتر است به ترتیب به کمک متخصصان بهداشت و درمان مراجعه کنند تا از مشکلات جدی جلوگیری شود.

مواد مخدر محرک

مواد مخدر محرک‌ها گروهی از مواد مخدر هستند که بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر محرک دارند و می‌توانند باعث افزایش انرژی، بیداری، و تمرکز شوند. این مواد معمولاً به منظور افزایش فعالیت ذهنی و جسمی مصرف می‌شوند، اما مصرف نادرست و مفرط آنها می‌تواند به مشکلات جدی اعتیادزا، روانی، و جسمی منجر شود. در زیر، توضیحاتی درباره مهمترین مواد مخدر محرک‌ها آورده شده است:

آمفتامین (Amphetamine):

• ​استفاده پزشکی: برخی از آمفتامین‌ها به عنوان داروهای محرک برای درمان اختلال نقص توجه و بیش‌فعالیت (ADHD) و اختلالات خواب مصرف می‌شوند.

• سوءاستفاده: مصرف بیش از حد آمفتامین‌ها می‌تواند به اعتیاد، اختلالات خواب، و افزایش خطر اختلالات روانی منجر شود.

کوکائین (Cocaine):

• استفاده خوراکی یا تزریقی: کوکائین به عنوان یک محرک قوی بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر می‌گذارد. مصرف آن ممکن است باعث افزایش انرژی و افسردگی موقت شود.
• خطرات: مصرف مکرر کوکائین می‌تواند به اعتیاد، اختلالات قلبی و عروقی، افسردگی، و مشکلات روانی منجر شود.

متامفتامین (Methamphetamine):

• استفاده پزشکی و غیرپزشکی: در برخی موارد، متامفتامین به عنوان دارویی برای درمان افسردگی و اضطراب استفاده می‌شود. در کاربردهای غیرپزشکی، این ماده به عنوان یک مواد مخدر محرک قوی شناخته می‌شود.

• خطرات: مصرف مفرط متامفتامین می‌تواند به اعتیاد، مشکلات قلبی و عروقی، اختلالات روانی، و خطرات جسمی منجر شود.

مصرف مواد مخدر محرک‌ها باید تحت نظر پزشکان و با رعایت تعدادی از دستورالعمل‌ها صورت گیرد. سوءاستفاده از این مواد می‌تواند عوارض جدی داشته باشد و ترکیبی از مشاوره، درمان، و حمایت اجتماعی برای کسانی که به این مواد وابسته شده‌اند، حیاتی است.

مواد مخدر روانگردان

مواد مخدر روان‌گردان یا همان مواد مخدر هالوژنه‌ای، گروهی از مواد مخدر هستند که بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر مخدر و روان‌گردان دارند. این مواد مخدر به طور گسترده در دهه‌های اخیر به عنوان مواد تفریحی مصرف شده‌اند، اما مصرف آنها با خطرات جدی برای سلامت روانی و جسمی همراه است. در زیر، توضیحاتی درباره مهمترین مواد مخدر روان‌گردان آورده شده است:

اکستازی:

• ترکیب شیمیایی: اکستازی یا MDMA (3,4-methylenedioxy-methamphetamine) یک مواد مخدر هالوژنه‌ای است که اثرات محرک و هالوژنه‌ای دارد.
• تاثیرات مصرف: افزایش احساس عشق و ارتباط اجتماعی، افزایش انرژی، و تجربه حالت‌های شادی و آرامش.

LSD (Lysergic Acid Diethylamide):

• ​ترکیب شیمیایی: LSD از دسته تریپتامین‌ها به دست می‌آید.

• تاثیرات مصرف: تغییرات شدید در ادراک، حالت‌های خوبی، و تجربه‌های دیداری (هالوسیناسیون).

پسیلوسیبین (Psilocybin):

• ترکیب شیمیایی: این ماده از قارچ‌های شناخته‌شده به عنوان قارچهای سحرآمیز به دست می‌آید.

• تاثیرات مصرف: هالوسیناسیون‌ها، تغییرات در ادراک و تجربه، و تأثیرات روانی.

DMT (Dimethyltryptamine):

• ترکیب شیمیایی: DMT یک تریپتامین هالوژنه‌ای است که بطور طبیعی در برخی گیاهان و در حالت مصنوعی تولید می‌شود.

• تاثیرات مصرف: تجربه حالت‌های شدید هالوسیناسیون، تغییرات در ادراک زمان و فضا.

استفاده از مواد مخدر روان‌گردان ممکن است به مشکلات جدی مثل اضطراب، افسردگی، اختلالات روانی، و حتی تجربه حوادث ناخواسته (bad trips) منجر شود. مصرف این مواد باید با احتیاط و زیر نظر متخصصان انجام شود. همچنین، تشخیص و درمان مشکلاتی که ناشی از استفاده این مواد ممکن است به وجود بیاید، نیاز به مشاوره و پشتیبانی حرفه‌ای دارد.

مواد مخدر بی خوابی

مواد مخدر بی‌خوابی یا مواد مخدر آرام‌بخش هستند که برای تسکین اضطراب و افزایش خواب مصرف می‌شوند. این مواد معمولاً به عنوان داروهای آرام‌بخش، آنتی‌اکسایشی‌ها یا آنتی‌اکسایشی‌های نشاسته‌ای  شناخته می‌شوند. استفاده از این مواد مخدر باید تحت نظر پزشک باشد و هرگونه مصرف بی‌نظارت و بدون تجویز پزشکی خطرناک است.

تعدادی از مهمترین مواد مخدر بی‌خوابی به شرح زیر هستند:

1. بنزودیازپین‌ها (Benzodiazepines):

   • نمونه‌ها: دیازپام (Diazepam)، لرازپام (Lorazepam)، آلپرازولام (Alprazolam).

   • تاثیرات: کاهش اضطراب، آرامش و خواب طبیعی‌تر.

   • خطرات: اعتیاد، تسهیل کننده اعتیاد به دیگر مواد، مشکلات حافظه، وابستگی فیزیکی.

2. هیپنوتیک‌ها (Hypnotics):

   • نمونه‌ها: زولپیدم (Zolpidem)، اسوپرازولام (Eszopiclone)، تمازپام (Temazepam).

   • تاثیرات: افزایش خواب و کاهش زمان میانه خواب.

   • خطرات: اعتیاد، خطرات جانبی مانند خواب‌رفتن در رانندگی.

3. باربیتورات (Barbiturates):

   • نمونه‌ها: فنوباربیتال (Phenobarbital)، پنتوباربیتال (Pentobarbital).

   • تاثیرات: افزایش خواب و افت کاهش احساس درد.

   • خطرات: اعتیاد، خطرات جانبی مانند کاهش تنفس.

4. تریکوآلکوهول‌ها (Non-Benzodiazepine Sedative-Hypnotics):

   • نمونه‌ها: زالپلون (Zaleplon)، زوپیکلون (Zopiclone).

   • تاثیرات: تسریع در فرو رفتن به خواب.

   • خطرات: اعتیاد، خطرات جانبی مانند سرگیجه و تغییر در ذایقه.

مصرف این مواد باید تحت نظر پزشک باشد و هیچ‌گاه بدون مشورت پزشکی نباید از آنها استفاده شود. همچنین، استفاده مطابق تجویز پزشک و در دوره‌های زمانی محدود باید صورت گیرد تا جلوی احتمال اعتیاد و مشکلات جانبی را بگیرد.