لغزش چیست؟
لغزش در روند ترک اعتیاد، به معنای مصرف مجدد مواد مخدر توسط فرد معتاد پس از دورهای از پاکی است. لغزش میتواند در هر مرحله از روند ترک اعتیاد اتفاق بیفتد، اما معمولاً در ماههای اول پس از ترک بیشتر دیده میشود.
دلایل لغزش
- عوامل روانی: مانند احساس تنهایی، ناامیدی، استرس، اضطراب، یا افسردگی.
- عوامل اجتماعی: مانند قرار گرفتن در معرض افراد یا موقعیتهایی که فرد را به یاد مصرف مواد میاندازند.
- عوامل جسمی: مانند احساس خستگی، گرسنگی، یا درد.
عواقب جدی لغزش
- عود اعتیاد: اگر فرد پس از لغزش مجدداً به مصرف مواد ادامه دهد، ممکن است دوباره به اعتیاد دچار شود.
- مشکلات جسمی: مصرف مجدد مواد میتواند باعث بروز مشکلات جسمی مختلفی شود، از جمله آسیب به کبد، کلیهها، قلب، یا ریهها.
- مشکلات قانونی: مصرف مواد میتواند باعث بروز مشکلات قانونی نیز شود، مانند دستگیری و زندانی شدن.
آیا لغزش در روند ترک اعتیاد به یکباره اتفاق می افتد؟
خیر، لغزش در روند ترک اعتیاد معمولاً به یکباره اتفاق نمیافتد. بلکه معمولاً یک فرایند تدریجی است که در طی آن فرد در معرض عوامل خطر قرار میگیرد و در نهایت به مصرف مجدد مواد میرسد.
هنگامی که فرد در معرض دلایل لغزش (در بالا ذکر کردیم) قرار میگیرد، ممکن است احساس کند که نمیتواند بر وسوسه مصرف مواد غلبه کند. در این شرایط، فرد ممکن است تصمیم بگیرد که برای مدت کوتاهی مواد مصرف کند تا احساس بهتری داشته باشد. اما مصرف مجدد مواد معمولاً منجر به عود اعتیاد میشود.
بنابراین، مهم است که افراد در حال ترک اعتیاد از عوامل خطر آگاه باشند و برای مقابله با آنها برنامهریزی کنند. با انجام اقدامات مناسب میتوان از لغزش در روند ترک اعتیاد پیشگیری کرد.
در ادامه به برخی از نشانههایی که میتواند نشاندهنده وقوع لغزش در روند ترک اعتیاد باشد، اشاره میکنیم:
- افزایش فکر کردن به مصرف مواد
- احساس تنهایی، ناامیدی، استرس، اضطراب، یا افسردگی
- تمایل به قرار گرفتن در معرض افراد یا موقعیتهایی که فرد را به یاد مصرف مواد میاندازند
- کاهش انگیزه برای ترک اعتیاد
اگر فرد در حال ترک اعتیاد متوجه یکی از این نشانهها شد، باید فوراً اقدامات لازم را برای پیشگیری از لغزش انجام دهد.
مراحل لغزش در روند ترک اعتیاد
لغزش در روند ترک اعتیاد، یک فرایند تدریجی است که در طی آن فرد در معرض عوامل خطر قرار میگیرد و در نهایت به مصرف مجدد مواد میرسد. این فرایند معمولاً شامل مراحل زیر است:
مرحله اول: فکر کردن به مصرف مواد
در این مرحله، فرد شروع به فکر کردن به مصرف مواد میکند. این فکرها ممکن است به صورت ناگهانی یا تدریجی ایجاد شوند. فرد ممکن است در مورد لذتهایی که از مصرف مواد میبرده است، یا در مورد مشکلاتی که با ترک مواد داشته است، فکر کند.
مرحله دوم: تمایل به مصرف مواد
در این مرحله، فکر کردن به مصرف مواد به تمایل تبدیل میشود. فرد ممکن است احساس کند که نمیتواند بر وسوسه مصرف مواد غلبه کند.
مرحله سوم: برنامهریزی برای مصرف مواد
در این مرحله، فرد شروع به برنامهریزی برای مصرف مواد میکند. فرد ممکن است تصمیم بگیرد که مواد را از کجا تهیه کند، یا اینکه در چه زمانی و مکانی مواد مصرف کند.
مرحله چهارم: مصرف مواد
در این مرحله، فرد بالاخره مواد را مصرف میکند. این مرحله معمولاً کوتاهترین مرحله است.
مرحله پنجم: پشیمانی
در این مرحله، فرد ممکن است از مصرف مواد پشیمان شود. فرد ممکن است احساس کند که کنترل خود را از دست داده است و دوباره به اعتیاد دچار شده است.
البته، همه افراد در روند ترک اعتیاد از این مراحل عبور نمیکنند. برخی از افراد ممکن است در مرحله اول یا دوم متوقف شوند و از لغزش جلوگیری کنند. اما در برخی موارد، فرد ممکن است تا مرحله پنجم پیش برود و مجدداً به اعتیاد دچار شود.
بنابراین، مهم است که افراد در حال ترک اعتیاد از این مراحل آگاه باشند و برای مقابله با آنها برنامهریزی کنند. با انجام اقدامات مناسب میتوان از لغزش در روند ترک اعتیاد پیشگیری کرد.
پس از لغزش در روند ترک اعتیاد چه کار کنیم؟
پس از لغزش در روند ترک اعتیاد، مهم است که فرد به سرعت و با تعهد به مسیر ترک باز گردد و از ادامه مصرف مواد جلوگیری کند. در زیر تعدادی از مراحل و راهکارهایی که ممکن است بعد از لغزش اتخاذ شوند، آورده شده است:
-
آگاهی از لغزش
اولین گام برای رفع اثرات لغزش، آگاهی از آن است. فرد باید به دقت تحلیل کند که چه اتفاقی باعث بازگشت به مصرف مواد شده است. آگاهی از علت لغزش میتواند به فرد کمک کند تا از تکرار آن جلوگیری کند.
-
پذیرش مسئولیت
فرد باید مسئولیت لغزش را بپذیرد و از انکار خودداری کند. این اعتراف به اشتباه کمک میکند تا فرد به سمت تصحیح مسیر حرکت کند.
-
جستجوی حمایت
در این مواقع، حمایت از دیگران و گروههای حمایتی که در کمپ خصوصی تهران وجود دارد از اهمیت زیادی برخوردار است. فرد میتواند با دیگران در مورد لغزش صحبت کرده، نظرات و تجربیات خود را به اشتراک بگذارد، و از حمایت روانی بهرهمند شود.
-
مشاوره
مشاوره از حرفهای در زمینه ترک اعتیاد میتواند به فرد در تحلیل علت لغزش، مدیریت استرس و احساسات، و برنامهریزی برای جلوگیری از تکرار آن کمک کند.
-
تجدید انگیزه
بررسی مجدد اهداف و انگیزههای ترک اعتیاد و تاکید بر آنها میتواند فرد را به سمت ترک اعتیاد هدایت کند. ممکن است لازم باشد اهداف را بازنگری کنید و تصمیم به ایجاد تغییرات مثبت در زندگی بگیرید.
-
توسعه مهارتها
فرد میتواند مهارتهای مقابله با استرس، مدیریت احساسات، و ایجاد ساختار مناسب برای زندگی را تقویت کند. این مهارتها به افزایش توانایی مقاومت در برابر وسواسها و فشارهای مختلف کمک میکنند.
-
پیگیری مداوم
ترک اعتیاد یک مسیر مداوم است و لغزشها ممکن است رخ دهند. مهم است که فرد پیگیری خود را ادامه دهد و از هر لغزشی به عنوان یک فرصت برای یادگیری استفاده کند.
هر فرد ممکن است با شرایط و چالشهای مختلفی در راه ترک اعتیاد مواجه شود. اهمیت دارد که افراد از منابع حمایتی استفاده کنند و به دنبال راهکارهای متناسب با وضعیت فردی خود بگردند.
پزشکان و متخصصان کمپ ترک اعتیاد آوای میعاد رهایی آماده پاسخ گویی و یاری رساندن به شما تا رهایی کاملتان از دام اعتیاد هستند.
021-22290484 021-26100813